Monografie 16

Bronowscy - Bzowscy

Bytyńscy h. Łodzia

Bytyńscy h. Łodzia, wyszli w Bytynia w p. pozn. Mikołaj B. z Łodzi, zwany najczęściej Starogrodzkim, był bowiem w l. 1378-1406 kasztelanem starogrodzkim (G.). Pozyskał w 1378 r. drogą zamiany dokonanej z cystersami z Ziemska (potem bledzewskimi) wsie Muchocin i Radgoszcz ok. Międzychodu, dając im w zamian za nie Rokitno (KDW III, nr 1756). Dziedzic w Bytyniu i w Młodawsku, trzymał w zastawie od Mroczka z Iwna Nojewo (Leksz. I, nr 29, 121, 141, 201). Pod r. 1389 wspomniany zamek w Bytyniu (ib., nr 582). Kasztelan żył jeszcze 1406 r. (Księga ziem. pozn., nr 2621). W r. 1387 występował wraz z żoną i synami (Leksz. I, nr 29). W r. 1388 mowa o żonie Katarzynie (ib., nr 354). Synowie jego: Wojciech, Mirosław, Jakub, Bieniak, Bodzęta i Piotr, córka Katarzyna występujaca w r. 1420 (P.6 k.83).

1. Wojciech, syn Mikołaja, kasztelana starogrodzkiego, występował w l. 1388-1401 (Leksz. I, nr 354, 558; Piekosiński, Wybór, nr 138). Chyba umarł przed r. 1403, bo nie widzimy go już w transakcjach rodzinnych z tego roku.

2. Mirosław, Miroszek, syn Mikołaja, kasztelana starogrodzkiego, pisany z Bytynia, Bytyńskim, czasem z Wojkowa, występował 1394 r. w imieniu ojca w sprawie z Sędziwojem Zaborowskim (Leksz. I, nr 1812). W 1402 r. kanonik poznański, altarysta kościoła poznańskiego, dziedzic w Bytyniu i Wojkowie (Księga ziem. pozn., nr 1000). Jako Miroszek z Wojkowa miał 1404 r. termin z Mirosławem ze Świekotek (ib., nr 1685). W l. 1407-8 wraz z braćmi Jakubem, Bieniakiem, Bodzętą i Piotrem miał terminy o Stęszew z Mościcem, kasztelanem poznańskim (P.3 k.26v, 30, 45v). W r. 1420 występował obok braci jako stryj Niemierzy z Kiszewa i Mroczka z Łopuchowa (P.6 k.83). W r. 1424 jako dziedzic w Bytyniu miał termin z Mikołajem z Przebędowa (P.8 k.7). Żył jeszcze 1425 r. (ib. k.54). Pod r. 1406 mowa o bratowej jego Daczce (Ksoęga ziem. pozn. nr 2735). Nie wiem którego z braci była żoną?

3. Jakub, Jakubek, syn Mikołaja, kasztelana starogrodzkiego, pisany Bytyńskim, czasem Młodawskim, występował pierwszy raz 1393 r. (Leksz. I, nr 1405; Księga ziem. pozn., nr 1310, 1320, 1367). Obok braci 1403 r. współdziedzic w Bytyniu i Nojewie (ib., nr 1100), t. r. też w Młodawsku i Kuninie (ib., nr 1296), zobowiązał się t. r. wraz z braćmi do rezygnacji trzech łanów w Młodawsku za 300 grz. bez óśmiu skojców Szczodrzykowi z Szczodrzykowic cz. Zaborowskiemu (ib., nr 1388). Nazwany 1406 r. Młodawskim i t. r. mowa o jego żonie (ib., nr 2567, 2568). Wraz z braćmi procesował się w 1408 r. z braćmi Stęszewskimi o miasto Stęszew i wieś Dębno, oraz o jedną trzecią Bzowa i Jabłkonowa (Piekosiński, Wybór, nr 1214). Nazwany znów Młodawskim w r. 1411 przy okazji terminu z bratem Pietraszem (P.3 k.162), zawierał z nim 1412 r. ugodę (ib. k.171v). W r. 1414-15 był wicesędzią poznańskim, a 1415-16 wicewojewodą poznańskim (G.). Umarł w r. 1416, pozostawiając dzieci (P.4 k.142v; 5 k.120), spośród których znam tylko syna Mikołaja, występujacego w l. 1416-18 (ib.).

4. Bieniak, syn Mikołaja, kasztelana starogrodzkiego, pisany Bytyńskim, występował w l. 1399-1428 (Leksz. I, nr 3073; Księga ziem. pozn. nr 2507, 2508, 2520, 2621, 2641, 2650; P.10 k.4). Nie żył już w r. 1438 (P.14 k.41). Z nieznanej mi żony jego synami byli: Mirosław, Wyszota, Przedpełk i Świętopełk. Ponieważ niemal z reguły występowali osobno dwaj pierwsi, osobno dwaj drudzy, możnaby mniemać, iż byli z dóch różnych matek. Córka Agnieszka, w l. 1443-48 zakonnica w Owińskach, miała zapis czynszu rocznego i świadczeń w naturze od brata Przedpełka, procesowała się zaś o to i o posag z Przedpełkiem i Swiętopełkiem (P.14 k.180v; 15 k.161v; 17 k.124v). Była więc zapene z tej samej matki co i oni.

1) Mirosław z Bytynia, syn Bieniaka, występował 1430 r. (P.11 k.22). Kanonik poznański 1437 r. (P.14 k.7v). Miał 1442 r. obok brata Wyszoty termin z Katarzyną Wyskocińską niegdy Pierwoszewską (P.14 k.161v). Żył jeszcze 1452 r. (P.18 k.48v).

2) Wyszota B., z Bytynia, syn Bieniaka, występował 1436 r. (P.13 k.177), nazwany w r. 1440 "niegdy z Bytynia" (P.14 k.83). Winien był t. r. okazać list rezygnacyjny na dobra Srzem i Chalino (ib. k.80). Wyszota "ze Srzemu" okazał t. r. wobec Mikołaja Wydzierzewskieogo swą część dziedziczną w Bytyniu, odpuszczoną mu przez ojca (ib. k.82), a Fiema, żoną Wierzbięty z Sierakowa, skasowała na jego rzecz swą oprawę na Srzemie i Chalinie (ib. k.135v), jednak jeszcze tego samego roku pisany "z Bytynia" (ib. k.141v). Wiódł 1443 r. sprawę o Sierosław z Jadwigą żoną Wincentego Sokołowskiego, panią wienną (ib. k.169). Był 1444 r. wicechorążym poznańskim (G.). Kupił 1446 r. od Marcina z Witkowic ósmą część w Grzegorzewie w p. pozm. (P.1379 k.131v), przy czym od Klimki wdowy po Janie z Gądek, otrzymał jej prawo oprawne i wienne na tej wsi (ib. k.136v). T. r. od Małgorzaty z Młodawska, żony Grzegorza Młodawskiego, kupił za 400 grz. jej ojczystą wieś Gądki (ib. k.138; P.15 k.137). Z Dorotą, żoną Bernarda z Wysocic, dokonał t. r. zamiany dając jej dwa łany w Jabłonkach w p. pozn. i sumę 100 grz. w zamian z ósmą część Rościegniewic i Gorgoszewa w p. pozn. (P.1379 k.156v). Był w r. 1447 wspólnie ze swym niedzielnym bratem ks. Mirosławem dziedzicem w mieście Bytyń i wsi Gądki (ib. k.182v). Umarł w r. 1447 (P.15 k.203; 17 k.11n; Py.9 k.91v; 12 k.63v). Jego syn Mikołaj, o którym niżej, i inny syn, Przedpełk, o którym raz tylko w r. 1447).

Mikołaj Bytyński, syn Wyszoty, miał w 1447 r. wraz z bratem Przedpełkiem termin z Mościcem z Koźmina (Py.9 k.91v; 12 k.63v). i t. r. on sam z Swiętopełkiem z Kurnatowic (P.17 k.62), a w r. 1448 z Piotrem, kantorem poznańskim, i Wincentym, braćmi z Pniew (ib. k.120, 193). W r. 1452 otrzymał zapis 120 zł. w. od Jana z Jabłonowa, Andrzeja z Rogalina, kanonika poznańskiego, Grzegorza z Młodawska i Mikołaja Swirkosza z Pigłowic (ib. k.90). Od Jana Jabłonowskiego kupił 1462 r. za 400 grz. trzecią część miasta Bytynia (P.1384 k.148). Na połowie tego miasta i na dwóch łanach w Rościegniewicach oraz na dwóch ogrodach w tej wsi i w Gorgoszewie oprawił t. r. posag 200 grz. żonie swej Jadwidze (ib. k.148v). Od Jana i Macieja, braci z Witkowic, kupił 1472 r. za 200 grz. ósmą część w Gorgoszewie i ósmą w Rościegniewicach oraz części w Witkowicach (P.1385 k.131v). Od Tomasza z Witkowic kupił 1474 r. za 80 grz. część w Witkowicach (P.1386 k.15v). Dziedzicem części w Witkowicach i Rościegniewicach był i w l. 1489-94 (P.22 k.159v; 1383 k.21v). W r. 1506 na czwartej części Witkowic, na czwartej części Rościegniewic i na dwóch częściach w Gorgoszewie oprawił posag 60 grz. drugiej swej żonie Elżbiecie Sarbskiej, córce Andrzeja (P.1390 k.86v). W r. 1508 nabył sposobem wyderkafu od Jakuba Kunowskiego za 38 zł. w. dwa łany w Rościegniewicach (P.1391 k.1). W r. 1515 Elżbieta, już 2-o v. żona Jana Młodawskiego, drugiemu swemu mężowi sprzedała sposobem wyderkafu za 124 grz. oprawę otrzymaną od pierwszego męża (P.1392 k.53v). Dzieci Mikołaja: Maciej z pierwszej żony, żyjący w r. 1516 (P.866 k.339), i Jadwiga. Ta Jadwiga, cysterka owińska, spadkobierczyni bezdzietnego brata Macieja B., miasto Bytyń i części Rościegniewuc, Witkowic i Gorgoszewa oraz całą pustkę Będowo sprzedała za 2.000 grz. w r. 1526 Piotrowi Konarzewskiemu, sędziemu kaliskiemu (P.1393 k.107v). Jadwiga była ksienią w Owińskach 1542 r. (P.1394 k.557v). Jej spadkobiercami byli 1577 r. synowie i córki Wincentego Sapieńskiego (P.929 k.841).

3) Przedpełk Bytyński, syn Bieniaka, występował w r. 1434 (P.12 k.250). Otrzymał 1442 r. cesję ćwierci bliższości od czwartej części miasta Bytynia od Domarata niegdy Bytyńskiego (P.14 k.98), a t. r. obok brata Swiętopełka dostał zapis 160 zł. w. od Dobrogosta Koleńskiego, podsędka poznańskiego (ib. k.134v). Jako "niegdy z Bytynia obecnie z Pożarowa" zeznał 1443 r. sumę 11 grz. Piotrowi z Chojnicy (ib. k.202v). W l. 1444-45 pisany był z M. Lutomia, trzymał bowiem połowę tej wsi dziedzicznej Bodzęty i Jana z Lutomia (P.15 k.1v, 61, 92). Z przeprowadzonych 1445 r. działów z bratem Swiątoszem dostały mu się sumy na Małym Lutomiu (P.15 k.80). W l. 1445-48 pisany "niegdy z Bytynia" (P.17 k.51, 121).

4) Świętopełk, Świętosz z Bytynia, syn Bieniaka, z działów z bratem Przedpełkiem dokonanych 1445 r. dostały mu się sumy u brata Wyszoty (Wyszka) (P.15 k.80v), występował 1445 r. jako prokurator Katarzyny, wdowy po Marcinie z Kurnatowic (P.15 k.113v). Płacił winę 1446 r. siostrze Agnieszce (ib. k.161v). Od Jadwigi wdowy po Tomaszu z Konarzewa, kupił t. r. za 70 grz. jej części ojczyste w Kurnatowicach w p. pozn. (P.1379 k.131v). i już 1447 r. pisany z Kurnatowic (P.17 k.62), a 1448 r. "niegdy z Bytynia" (ib. k.12). Niewatpliwie po nim poszli Kurnatowscy h. Łodzia piszący się z Bytynia.

5. Bodzęta Bytyński, syn Mikołaja, kasztelana starogrodzkiego, występował w l. 1403-20 (Księga ziem. pozn., nr 1387, 2386, 2520, 2587, 2613; Piekosiński, Wybór, nr 1158; P.6 k.84). Pisany 1406 r. z Młodawska (Księga ziem. pozn., nr 2625, 2650).

6. Piotr, Pietrasz Bytyński, syn Mikołaja, kasztelana starogrodzkiego, występował w l. 1400-28 (Piekosiński, Wybór, nr 110; Księga ziem. pozn., nr 1294, 1320, 2386, 2509, 2587, 2613, 2622, 2650). Może ten sam nazwany Witkowskim 1406 r. (ib., nr 2567). Między nim i Bieniakiem arbitrzy dokonali 1428 r. działu (P.10 k.55). Jego żoną była 1424 r. Krystyna (P.7 k.166), która w r. 1428 miała termin z Bieniakiem (P.10 k.4). Krystyna z Bytynia, chyba ta sama, miała 1443 r. termin z Tomisławem z Bieczyn (Kośc.17 k.368). Zob. tablicę.

@tablica

Tomek z Bytynia miał w r. 1438 termin z Dorotą z Witkowic (P.14 k.49v). Jan z Bytynia w imieniu Jana, syna zmarłego Fryderyka z Pożarzyna występował przeciwko Zygmuntowi Sokołowskiemu o Chomęcice (P.17 k.132v). Może ten sam Jan Bytyński z Jabłonowa miał 1452 r. termin z synami zmarłego Dersława niegdy z Myszkowa (P.18 k.13).

Z powyższymi chyba nic wspólnego nie miał Mikołaj B. ze wsi Grodziszczko, który 1660.26/VII r. zaślubił Katarzynę Sujkowską z Żegowa (LC Niepruszewo). Zofia B., w r. 1712 żona Stanisława Konińskiego.

Mliccy - Morawscy

Młodawscy h. Łodzia

Młodawscy h. Łodzia z Młodawska (dziś Młodasko) w p. pozn., gdzie siedzieli Łodzice, wiodący się z sąsiedniego Bytynia i z Łodzi (zob. Bytyńscy h. Łodzia).